Turizm
Diyarbakır tarihinin, önceleri M.Ö.7.500 yılına kadar uzandığı bilinirken, son zamanlarda kentin Bismil ilçesinde yer alan Körtik Tepe kazıları sonucunda uygarlık geçmişinin M.Ö. 10.000 yıllarına kadar uzandığı belirlenmiştir. Diyarbakır ve çevresinde Hurriler, Mitanniler, Hititler, Asurlar, Medler, Persler, Makedonyalılar, Romalılar, Bizanslılar, Araplar, Selçuklular ve Osmanlılar başta olmak üzere 33 uygarlık hüküm sürmüştür.
Diyarbakır Surları ve Hevsel Bahçeleri UNESCO Miras Listesinde yer almaktadır. Dünyanın en geniş açıklığına sahip taş köprüsü olan Malabadi Köprüsü UNESCO Geçici Miras Listesi'ndedir. Zerzevan Kalesi ve Mithraeum da Dünya Miras Geçici Listesi’ne dahil edilmiştir.
Mimarileriyle çarpıcı tarihi eserler olan eski Diyarbakır evleri, Cahit Sıtkı Tarancı ve Arkeoloji Müzeleri, Meryem Ana Kilisesi, On Gözlü Köprü, Deliller ve Hasanpaşa Hanı, kervansaraylari, medreseleri, Hz. Süleyman Camii ve içinde bulunan 27 Sahabe Makberi, Nebi Camii, Dört Ayaklı Minare, Anadolu'nun en eski ve ilk ibadete açılan, avlusunda bulunan şadırvanı, çeşitli devirlere ait kitabeleri ve İslam dünyasında beşinci Harem-i Şerif olarak bilinen Ulu Camii ve Dünya Kültür Mirası olarak kabul edilen Diyarbakır Surları ve Hevsel Bahçeleri, Malabadi Köprüsü, Eğil Peygamber Türbeleri, Asur Kalesi, Ashabı Kehf Mağarası, Birkleyn Mağarası da görülmeye değer eserlerdendir.
Sektörel bazda incelendiğinde, 2021 yılında Diyarbakır ilinin almış olduğu turist sayısı bir önceki yıla göre %43 artarak ve 541.065 olduğu görülür. Diyarbakır iline gelen yabancı turist sayısı 2015 yılında 81.175 iken 2021 yılında 27.443’e düşmüş, yerli turist sayısı ise 343.161’den 513.622’ye yükselmiş, toplam turist sayısı ise 424.336’dan 541.065’e yükselmiştir.
Diyarbakır, yabancı turist sayısında oransal olarak düşüş yaşamakla birlikte, ilde yerli turist oranında yükseliş yaşamıştır. Diyarbakır’ın geceleme sayısı 2015 yılında 655.885 iken 2021 yılında 837.204’e yükselmiştir.
Bölgede turizm tesisi varlığı; 2022 Eylül ayı itibariyle turizm işletme belgeli ve belediye işletme belgeli olarak, 220 tesis, 7.706 oda ve 16.415 yatak kapasitesinden oluşmaktadır. Diyarbakır’da 32 adet turizm işletme belgeli konaklama tesisi ve 73 adet belediye işletme belgeli konaklama tesisi bulunmaktadır. Diyarbakır’da 32 adet turizm işletme belgeli konaklama tesisi ve 73 adet belediye işletme belgeli konaklama tesisi bulunmaktadır. Bununla turizm yatırım belgeli tesis sayısı 11 ve seyahat acentesi sayısı 98’dir.
Diyarbakır inanç turizmi açısından da önemli bir merkezdir. İlde sahabe kabirleri, Anadolu’nun ilk camisi ve İslam dünyasının beşinci Harem-i Şerif’i (Kutsal Mabet) olan Ulu Camii (Camii Kebir), Keldani mezhebine ait Keldani Kilisesi, Hıristiyanlıktan önce Şemsi mabedi olan ve kutsal kitapların dili olan Süryanice ibadet edilen Meryem Ana Süryani Kadim Kilisesi, Eğil ilçesinde bulunan Peygamber Kabirleri yoğun olarak ziyaretçi çeken önemli dini merkezlerdendir.
